پماد آداپالن یک ترکیب دارویی است که از ترکیبات طبیعی و نیمه‌سنتزی تشکیل شده و به عنوان یک راهکار نوین در مدیریت زخم‌های مختلف و مشکلات پوستی شناخته می‌شود. این پماد به دلیل ویژگی‌های ضد التهابی، ضد باکتریایی و ترمیم‌کنندگی خود، توانسته است بهبود قابل ملاحظه‌ای در زخم‌های مزمن، سوختگی‌ها، و سایر مشکلات پوستی ایجاد کند. در این مقاله، به بررسی عمیق‌تر و جامع پماد آداپالن خواهیم پرداخت. در ادامه به معرفی اشکال دارویی و مکانیسم عمل این دارو، سپس به بررسی کاربردهای مختلف پماد Adapalene در درمان زخم‌ها، افتراق زخم‌های حاد و مزمن و تاثیرات جانبی محتمل می‌پردازیم.

اشکال دارویی آداپالن

داروهای شیمیایی و گیاهی موجود در بازار براساس استانداردها و کلاس‌های بین‌المللی در اشکال دارویی مختلفی تولید می‌شوند. این اشکال شامل قرص، کپسول، سرم، پماد، محلول تزریقی، شربت و… است که پزشک با توجه به سوابق پزشکی، وضعیت جسمانی و سن بیمار دارو را تجویز می‌کند. داروی آداپالن در اشکال دارویی کرم موضعی ۰.۱٪، ژل موضعی ۰.۱٪، ۰.۳٪ و لوسیون موضعی ۰.۱٪ در بازار موجود است. پزشک براساس وضعیت پزشکی و نوع بیماری انواع اشکال دارویی این محصول را برای شما تجویز می‌کند.

موارد مصرف داروی آداپالن

این دارو برای درمان بیماری آکنه دارای کاربرد است و ممکن است تعداد و شدت جوش‌های آکنه را کاهش و باعث بهبود سریع انواع جوش‌های پوستی شود. آداپالن متعلق به دسته‌ای از داروها به نام رتینوئیدها است که با تاثیر بر رشد سلول‌ها و کاهش تورم و التهاب عمل می‌کند. البته برخی پزشکان این پماد را برای درمان بعضی از بیماری‌های پوستی یا حساسیت‌ها نیز تجویز می‌کنند. از مصرف بدون نسخه و دستور پزشک برای موارد دیگر پرهیز کنید تا دچار عوارض جانبی نشوید.

آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر داروی adapalene

مکانیسم اثر داروی آداپالن به گیرنده‌های هسته‌ای رتینوئیک اسید خاص متصل می‌شود و تمایز سلولی، کراتینه شدن و فرآیندهای التهابی را تعدیل می‌کند. لازم بذکر است، مکانیسم عمل دقیق برای درمان آکنه ناشناخته است.

مقدار مصرف داروی adapalene

اگر بدون نسخه اقدام به مصرف این دارو می‌کنید، ابتدا اطلاعات دارویی موجود بر روی بسته بندی محصول را مطالعه کنید. مقدار و زمان مصرف برای درمان آکنه به صورت دقیق توسط سازنده بیان شده است. همچنین اگر پزشک این محصول را برای شما تجویز کرده است، طبق دستور از آن استفاده کنید. پماد adapalene را طبق دستور پزشک یا بسته محصول، معمولاً یک بار در روز قبل از خواب استفاده کنید. مقدار مصرفی براساس نوع بیماری و وسعت التهاب است، مقدار مصرف عمومی یک لایه به مقداری مناسب بر روی قسمت مورد نظر می‌باشد. همچنین از مالیدن و استفاده این پماد بر روی چشم، داخل گوش و دهان (بدون دستور پزشک) خودداری کنید.

زمان مصرف پماد آداپالن

قبل از استفاده، پوست آسیب دیده را با یک شوینده ملایم غیرصابونی به آرامی تمیز و خشک کنید. اگر از ژل، کرم یا لوسیون استفاده می‌کنید، قبل و بعد از استفاده دست‌های خود را بشویید. از نوک انگشتان خود برای اعمال مقدار کمی دارو در یک لایه نازک استفاده کنید و یک لایه نازک روی ناحیه آسیب‌دیده بمالید. اگر این دارو وارد چشم شما شد، با مقدار زیادی آب شروع به شستشوی چشم کنید و در صورت ایجاد عوارضی مانند سوزش و خارش چشم، مصرف پماد را قطع و به پزشک مراجعه کنید. از این محصول روی نواحی بریده شده، خراشیده شده، آفتاب سوخته یا روی پوست آسیب دیده از اگزما (یک بیماری پوستی) استفاده نکنید.

موارد احتیاط

قبل از مصرف پماد آداپالن (adapalene) ترکیبات مختلف آن را بررسی کنید، در صورت داشتن حساسیت از مصرف آن امتناع کنید. قبل از مصرف دارو اگر از قبل حساسیت‌های مفرط، حساسیت پوستی خاص، داروهای مرتبط با ویتامین A (سایر رتینوئیدها مانند ایزوترتینوئین) و… دارید با پزشک مشورت کنید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیرفعالی باشد که می‌تواند باعث واکنش‌های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. در صورت داشتن سوابق پزشکی نظیر آفتاب سوختگی، اگزما، حساسیت خاص پوستی و… با پزشک یا داروساز در رابطه با خطرات و عوارض جانبی آن صحبت کنید.

1. استفاده داخل دهان، بینی، گوش و دیگر قسمت‌های داخلی بدن ممنوع است.
2. این محصول فقط برای استعمال خارجی توسط سازنده تولید شده است.
3. به حداقل رساندن قرار گیری در معرض نور امری ضروری است، در صورت نیاز از کرم ضدآفتاب یا لباس محافظ استفاده کنید.
4. هوای نامطلوب (مانند باد شدید و سرما) ممکن است باعث تحریک پوست شود. خطر عوارض جانبی در ماه اول درمان بیشتر است.
5. محصول را روی خراشیدگی‌ها، بریدگی‌ها، روی پوست‌های اگزمایی یا آفتاب سوخته قرار ندهید.
6. از اپیلاسیون ناحیه تحت درمان با موم خودداری کنید و از محصولات موضعی که ممکن است پوست را بیشتر تحریک کنند استفاده نکنید (مانند قابض‌ها، صابون‌های ساینده و پاک کننده‌ها، لایه بردارها، گوگرد، رزورسینول، اسید سالیسیلیک).
7. آنافیلاکسی، آنژیوادم، کهیر، ادم صورت، ادم پلک، تورم لب و خارش که گاهی نیاز به درمان دارویی دارد در طول مصرف پس از فروش آداپالن گزارش شده است. به بیماران توصیه کنید در صورت بروز واکنش‌های آلرژیک یا آنافیلاکتوئید یا آنافیلاکتیک در طول درمان، مصرف دارو را متوقف کنند و به دنبال مراقبت پزشکی باشند.
8. ممکن است بلافاصله پس از استفاده از دارو، احساس گرما یا سوزش مختصری ایجاد شود. قرمزی پوست، خشکی، خارش، پوسته پوسته شدن، سوزش خفیف یا بدتر شدن آکنه هم طی ۲ تا ۴ هفته اول استفاده از دارو طبیعی است.
9. برخی از افراد در موارد نادر دچار واکنش آلرژیک به آداپالن می‌شوند. لذا در صورت بروز بثورات پوستی، خارش یا تورم (مخصوصاً در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، مشکلات تنفسی و… مصرف دارو را قطع و به پزشک اطلاع دهید. پزشک در صورت لزوم دوز مصرفی را تغییر یا نسخه جدیدی برای شما تجویز می‌کند.

موارد منع مصرف آداپالن

تمامی داروها دارای موارد احتیاط و منع مصرف می‌باشند که توسط سازنده بر روی بسته بندی دارو ذکر شده است. بعد از مصرف این پماد در برخی بیماران شاهد حساسیت به نور هستیم. زمان حضور خود را در آفتاب، آب و هوای شدید مانند باد یا سرما، اتاق‌های برنزه کننده پوست و لامپ‌های آفتابی را محدود کنید. اگر دچار آفتاب سوختگی، تاول یا قرمزی پوست شدید فوراً به پزشک خود اطلاع دهید. قبل از استفاده از آداپالن، صبر کنید تا پوست شما به طور کامل از آفتاب سوختگی بهبود یابد. مهم‌ترین موارد منع مصرف این پماد حساسیت به آداپالن (adapalene) یا ترکیبات دارویی آن می‌باشد.

در حین استفاده از این محصول از الکترولیز، اپیلاسیون و موبرهای شیمیایی برای رفع موهای زائد در نواحی تحت درمان استفاده نکنید. از آنجایی که این دارو از طریق پوست جذب می‌شود و ممکن است به جنین آسیب برساند، زنانی که باردار هستید یا ممکن است باردار شوید نباید این دارو را مصرف کنید. اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید به پزشک خود اطلاع دهید، زیرا آداپالن به نوزاد متولد نشده آسیب می‌رساند. با این حال، زنان باردار، مادران شیرده و کودکان با دستور و نسخه پزشک اقدام به مصرف این محصول کنند.

عوارض جانبی داروی آداپالن (adapalene)

بعد از استفاده پماد آداپالن در برخی بیماران احساس گرما یا سوزش مختصری ایجاد می‌شود. قرمزی پوست، خشکی، خارش، پوسته پوسته شدن، سوزش خفیف یا بدتر شدن آکنه ممکن است در طی ۲ تا ۴ هفته اول استفاده از دارو رخ دهد. اگر هر یک از این اثرات ماندگار یا بدتر شد، فورا به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. در برخی بیماران ممکن است پزشک از شما بخواهد تعداد دفعات مصرف پماد را کاهش یا دوز مصرفی را تغییر دهید. برخی از عوارض جانبی جدی این محصول پوست بسیار قرمز یا تحریک شدید، احساس سوزش شدید، قرمزی و آبریزش چشم (کانژنکتیویت)، تورم پلک، تغییر رنگ پوست و… می‌باشد.

1. خشکی
2. مقیاس بندی
3. سوزش یا گزش
4. اریتم
5. ناراحتی پوستی و خارش
6. پوسته پوسته شدن
7. آفتاب سوختگی
8. شعله‌ورشدن آکنه
9. ورم ملتحمه
10. درماتیت تماسی و اگزما
11. اریتم و ادم پلک
12. کهیر و تغییر رنگ پوست

تداخل دارویی آداپالن

تداخل دارویی یکی از مشکلات بزرگ در زمان مصرف دو یا چند دارو به صورت همزمان است که در برخی بیماران سبب عوارض جانبی جدی و کشنده می شود. تداخلات دارویی ممکن است نحوه عملکرد داروهای شما را تغییر یا خطر عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. محصولات محلول‌های مو، محصولات حاوی الکل، آهک و منتول (مانند قابض، تونر، لوسیون اصلاح)، صابون‌ها یا پاک‌کننده‌های دارویی یا ساینده، صابون‌ها و لوازم آرایشی با اثر خشک‌کنندگی قوی (مانند آلفا هیدروکسی اسید، اسید گلیکولیک) و… سبب تداخل دارویی با آداپالن می‌شوند.

مصرف آداپالن (adapalene) در دوران بارداری و شیردهی

داده‌های موجود از کارآزمایی های بالینی با استفاده از لوسیون DIFFERIN در زنان باردار برای اثبات خطر نقص مادرزادی عمده، سقط جنین یا سایر پیامدهای نامطلوب مادر یا جنین کافی نیست. در مطالعات تولید مثل حیوانی، تجویز خوراکی آداپالن به موش‌ها و خرگوش‌های باردار در طول ارگانوژنز در دوزهای 122 و 243 بار به ترتیب منجر به ناهنجاری‌های اسکلتی و احشایی جنین شد. زنان باردار و مادران شیرده از مصرف بی‌رویه و بدون نسخه انواع داروها اعم از شربت، قرص، پماد، امپول و… خودداری کنند. مصرف هر قرص یا پمادی مستقیم بر روی جنین تاثیر خواهد گذاشت.

تاثیر آداپالن در شیردهی نوزاد

هیچ اطلاعاتی در مورد وجود لوسیون موضعی آداپالن adapalene یا متابولیت در شیر انسان، اثرات آن بر نوزاد شیرخوار و تولید شیر وجود ندارد. در مطالعات حیوانی، این محصول در شیر موش با تجویز خوراکی دارو وجود دارد. هنگامی که یک دارو در شیر حیوانات وجود دارد، احتمال وجود آن در شیر انسان نیز است. همچنین این امکان وجود دارد که تجویز موضعی مقادیر زیادی آداپالن منجر به جذب سیستمیک کافی برای تولید مقادیر قابل تشخیص در شیر انسان شود. برای به حداقل رساندن قرار گرفتن در معرض احتمالی نوزاد شیرخوار با شیر مادر، از کوچک‌ترین ناحیه پوست و در کوتاه‌ترین مدت ممکن در هنگام شیردهی استفاده کنید.

شرایط نگهداری پماد آداپالن

داروی آداپالن باید در دمای اتاق به دور از گرما، نور و رطوبت نگهداری شود. تمامی داروها را دور از دسترس کودکان و حیوانات نگهداری کنید. این محصول را زمانی که تاریخ مصرف آن تمام شده یا دیگر مورد نیاز نیست، به درستی دور بریزید. از ریختن دارو به داخل چاه دستشویی، خیابان و فاضلاب خودداری کنید.

کلام آخر پماد آداپالن

همان طور که در این مقاله از مجله داروخانه آنلاین داروباکس گفتیم، پماد آداپالن (adapalene) به عنوان یک راهکار پیشرو در میدان بهداشت و درمان، نقش مهمی در بهبود سلامت و کیفیت زندگی افراد ایفا می‌کند. با توجه به اثربخشی و مزایای این محصول، استفاده مسئولانه از آن می‌تواند به بهبود عملکرد پوستی و بهبود سلامت کلان افراد کمک کند. با این حال، باید توجه داشت که قبل از استفاده از این محصول، مشورت با پزشک و رعایت دستورات تولید کننده ضروری است. همچنین، باید توجه زیادی به هرگونه علائم یا عوارض جانبی در طی استفاده از این پماد داشته باشیم و در صورت وقوع هر گونه تغییرات ناخواسته در وضعیت پوست یا سلامت خود، به پزشک مراجعه کنیم.