ترابکتدین Trabectedin

‎ترابکتدین یک عامل آلکیله کننده (آنتی نئوپلاستیک) می باشد که به عنوان داروی ضد سرطان در مواردی مانند لیپوسارکوما ( متاستاتیک یا مواردی که با جراحی بطور کامل برداشته نمی شوند.) و لیومیوسارکوما در بزرگسالان کاربرد دارد.
‎همچنین در کانادا برای سرطان تخمدان نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
‎نکته: دوز مصرفی دارو با توجه به شرایط بیمار و وزن متغیر است.
‎فرم دارویی :
‎این فرآورده تزریقی می باشد و با نام تجاری Yondelis معروف است.
Yondelis به صورت پودر در دوز ۱ میلی گرم تولید می شود.

‎این دارو با اتصال و آلکیله کردن DNA باعث ایجاد اختلال در چرخه ی سلولی و در نهایت مرگ سلولی می شود

‎متابولیسم این دارو کبدی و به وسیله ی CYP450 می باشد ( این دارو سوبسترای آنزیم 3A می باشد.)
‎عمده دفع این دارو از راه مدفوع بوده و نیمه عمر آن ۷۵ ساعت می باشد.
‎این دارو نیاز به تنظیم دوز در نارسایی کلیوی با توجه به CrCl و تنظیم دوز در نارسایی کبدی با توجه به بیلی روبین، آلکالین فسفاتاز و آنزیم های کبدی ( AST/ALT ) دارد.

*
عوارض شایع (%10<):
قلبی عروقی: ادم محیطی
سیستم اعصاب مرکزی: خستگی، سردرد، بی خوابی
غدد درون ریز و متابولیسم: کاهش آلبومین خون
گوارشی: تهوع، استفراغ، یبوست، کاهش اشتها، اسهال
هماتولوژی و انکولوژی: آنمی، نوتروپنی، ترومبوسیتوپنی
کبدی: افزایش سطح سرمی آلکالین فسفوکیناز، افزایش سطح سرمی آلانین آمینوترانسفراز، افزایش سطح سرمی آسپارتات آمینوترانسفراز، افزایش سطح بیلی روبین خون
عصبی، عضلانی و اسکلتی: افزایش کراتین فسفوکیناز، درد مفاصل، درد عضلانی
کلیوی: افزایش کراتینین سرم
تنفسی: تنگی نفس
عوارض نسبتا شایع (%10-1):
قلبی عروقی: آمبولی ریوی، کاردیومیوپاتی
سیستم اعصاب مرکزی: هیپوستزی (اختلال حس لامسه)، خواب رفتگی اندام، نوروپاتی محیطی
سایر عوارض (درصد نامشخص):
کبدی: نارسایی کبدی
واکنش ازدیاد حساسیت: آنافیلاکسی

*مشخصات کلی تداخلات:
– سوبسترای CYP3A4
– تشدید سمیت قلبی
– عامل انکولوژیک سرکوب‌کننده مغز استخوانتداخلات رده X (پرهیز):
الکل (اتیل)، ب.ث.ژ (داخل‌ مثانه‌ای)، کلادریبین، کانیواپتان، القاکننده قوی CYP3A4، مهارکننده‌های قوی CYP3A4، دیپیرون، فوسیدیک اسید (سیتمیک)، ایدلالیسیب، لاسمیدیتان، ناتالیزومب، پیمکرولیموس، گیاه علف چای، تاکرولیموس (موضعی)، اوپاداستینیب واکسن (زنده)کاهش اثرات داروها توسط ترابکتدین:
ب.ث.ژ (داخل‌ مثانه‌ای)، تست پوستی کوکسیدیوئید ایمیت، لنوگراستیم، لیپگ فیلگراستیم، نیوولومب، پیدوتیمود، سیپولوسل-تی، واکسن‌ آبله و آبله میمونی (زنده)، ترتوموتید، واکسن‌ (غیرفعال)، واکسن‌ (زنده)

کاهش اثرات ترابکتدین توسط داروها:
القاکننده متوسط و قوی CYP3A4، دابرافنیب، دفراسیروکس، اکیناسه، اردافیتینیب، ایووسیدنیب، القاکننده P-gp/ABCB1، ساریلومب، سیلتوکسیمب، گیاه علف چای، توسیلیزومب

افزایش اثرات داروها توسط ترابکتدین:
باریستینیب، کلوزاپین، دفریپرون، فینگولیمود، لفلونامید، ناتالیزومب، اوزانیمود، سیپونیمود، توفاسیتینیب، اوپاداستینیب داساتینیب، واکسن(زنده)

افزایش اثرات ترابکتدین توسط داروها:
الکل (اتیل)، اپرپیتانت، کلرامفنیکل (چشمی)، کلادریبین، کلوفازیمین، کانیواپتان، مهارکننده‌های متوسط و قوی CYP3A4، دنوزومب، دیپیرون، دولیسیب، اردافیتینیب، فوس اپرپیتانت، فوس نتوپیتانت، فوسیدیک اسید (سیستمیک)، مهارکننده‌های HMG-CoA ردوکتاز (استاتین ها)، ایدلالیسیب، اینبلیزومب، لاروترکتینیب، لاسمیدیتان، مزالامین، نتوپیتانت، اوکرلیزومب، پالبوسیکلیب، پالیفرمین، مهارکننده‌هایP-gp/ABCB1، پیمکرولیموس، پرومازین، رانولازین، روفلومیلاست، سیمپرویر، استری‌پنتول، تاکرولیموس (موضعی)، تراستوزومب

تداخل با غذا:
ذکر نشده است.

‎منع مصرف:
‎-حساسیت به این دارو یا داروهای مشابه
‎-در صورتی که بیلی روبین بیشتر از ۳ برابر U / N ( AST/ALT ) باشد.
‎احتیاط:
‎-نارسایی کبدی، نارسایی قلب ( CHF )، سابقه ی سکته ی قلبی در ۶ ماه اخیر

-به علت احتمال بروز مسمومیت با این دارو، فاصله ی بین دو نوبت درمانی باید مناسب باشد. و لازم است فاصله ی مناسب بین دو دوره ی درمان با توجه به آزمایشات و شرایط بیمار ( پلاکت، هموگلوبین ULN و CrCl و… ) برآورد شود.
‎-در هنگام تزریق بیمار از نظر بروز اکستراوازیشن تحت کنترل باشد.
‎-آزمایشات کبدی پیش از شروع درمان و سپس هر ۲ تا ۳ ماه در مدت درمان انجام شود.
-CBC پیش از هر بار تعیین دوز دوره ی درمانی جدید و CPK و LFT برای هر دوره بررسی گردد.
‎-در صورت بروز اکستراوازیشن، تزریق دارو بلافاصله قطع شود ، محلول دارویی بطور کامل کشیده یا پاک شوند سپس سوزن یا آنژیوکت خارج شود و اندام تزریق را بالا نگه دارید.