هالوپریدول Haloperidol

هالوپریدول چیست؟
هالوپریدول دارویی است که جهت کنترل و تسکین علائم بیماری اسکیزوفرنی و برخی اختلالات اعصاب و روان که بر روی تفکرات فرد،رفتار یا احساسات تاثیر می گذارند، تجویز می شود.
این اختلالات ممکن است به صورت شنیدن صداهای غیر طبیعی، توهمات دیداری یا احساسی و یا رفتار و اعتقاداتی که حقیقت ندارند و احساس شک و بدبینی بروز نماید.
چنانچه هالوپریدول جهت درمان این اختلالات مورد استفاده قرار بگیرد، معمولاً به صورت قرص یا کپسول تا مدتی که علائم برطرف گردد تجویز می شود. با این حال ممکن است پزشک هالوپریدول را به صورت تزریقی و طولانی اثر جهت کنترل طولانی مدت بیماری و تحت کنترل قرار گرفتن علائم تجویز نماید.
هالوپریدول همچنین جهت درمان برخی تیک های عصبی (حرکات غیر قابل کنترل اعضای بدن)و تهوع ناشی از بیماری‌های پیشرفته و سکسکه های مقاوم به درمان نیز تجویز می گردد.

پیش از شروع مصرف هالوپریدول
-در صورت بارداری، اقدام بارداری یا شیردهی، پزشک خود را در جریان قرار دهید.
-چنانچه مبتلا به اختلالات قلبی عروقی می باشید، پزشک خود را در جریان قرار دهید.
-سابقه ی هرگونه اختلال کبدی کلیوی یا پروستات را به پزشک اطلاع دهید.
-چنانچه دچار تنگی‌نفس می‌شوید، پزشک را در جریان قرار دهید.
-در صورتی که مبتلا به بیماری پارکینسون، افسردگی، فشار بالای چشم (گلوکوم) یا اختلال ضعف عضلانی به نام میاستنی گراویس می باشید، پزشک خود را در جریان قرار دهید.
-چنانچه سابقه ی زرد شدن پوست و چشم یا اختلالات خونی دارید، حتماً به پزشک اطلاع دهید.
-اگر سابقه ی تشکیل تومور در غدد فوق کلیه را دارید، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید.
-در صورتی که به شما گفته شده است که سطح املاح و الکترولیت ها در خون شما پایین است به پزشک خود بگویید.
-سابقه ی حساسیت دارویی به هالوپریدول و یا هر داروی دیگر را به پزشک یا داروساز اطلاع دهید.
-لیست کامل از داروهای مصرفی خود تهیه نموده و پیش از شروع مصرف این دارو در اختیار پزشک و داروساز خود قرار دهید تا در صورت امکان بروز تداخلات دارویی، اقدامات لازم انجام گیرد.

نحوه صحیح مصرف هالوپریدول
-هالوپریدول را دقیقاً طبق دستور پزشک در زمان مشخص و تعداد نوبت های روزانه ی تجویز شده مصرف نمایید.
مقدار داروی مصرفی با توجه به علت بیماری و شدت آن متفاوت می باشد.
-در زمان شروع مصرف هالوپریدول معمولاً پزشک درمان را با مقدار کم دارو آغاز می نماید و به تدریج به مقدار مصرف روزانه می افزاید. این کار به منظور کمک به کاهش احتمال بروز عوارض ناخواسته ی دارویی می باشد.
-هالوپریدول با غذا تداخلی ندارد و می‌توانید آن را قبل یا بعد از غذا همراه با یک لیوان آب مصرف نمایید.
-سعی کنید این دارو را در زمان مشخصی از روز میل کنید تا با مصرف منظم، روند بهبودی تسریع یابد.
-در صورت فراموش کردن یک نوبت مصرف به محض یادآوری، دارو را مصرف نمایید. چنانچه به نوبت بعدی نزدیک شده‌اید، نوبت فراموش شده را مصرف ننموده و نوبت‌های بعدی را طبق روال سابق مصرف کنید. از دو برابر نمودن مقدار مصرف در یک نوبت خودداری نمایید.

توصیه ها
-در مدت درمان با هالوپریدول نیاز به نظارت و مراقبت های دقیق پزشکی دارید. به همین خاطر در مدت درمان با این دارو حتماً تحت نظر پزشک باشید تا روند بهبودی بررسی گردد و معاینات و آزمایشات لازم توسط پزشک درخواست شود.
-درمان با هالوپریدول جهت کنترل بیماری اسکیزوفرنی طولانی مدت می باشد (مگر این که عوارض ناخواسته دارویی مشاهده گردد.) و عموماً اثرات مطلوب پس از چند هفته مشاهده می گردد.
لذا دارو را دقیقاً به همان مقدار که پزشک تجویز نموده است، مصرف نمایید و از افزایش مقدار مصرف یا قطع مصرف بدون نظر پزشک اکیدا خودداری نمایید.
-قطع ناگهانی مصرف هالوپریدول عوارض و مشکلاتی همچون تهوع،استفراغ، اختلال گوارشی، لرزش،حرکات غیر ارادی دهان، صورت یا فک، بی‌قراری و… می‌شود. به همین خاطر قطع دارو حتماً باید تحت نظر پزشک و به صورت تدریجی صورت گیرد.
-در صورتیکه هالوپریدول جهت تسکین بی قراری و اضطراب برای شما تجویز شده است، ممکن است درمان به مدت کوتاه و تا زمان بهبود این علائم ادامه داشته باشد. اما در باقی موارد درمان طولانی مدت است و نیاز به صبر بیشتری دارد.
-در مدت درمان با هالوپریدول پوست بدن بیش از گذشته به نور آفتاب حساس می شود.به همین دلیل لازم است از ضد آفتاب مناسب و عینک آفتابی استفاده نمایید و از گرفتن حمام آفتاب بپرهیزید.
-چنانچه جهت انجام عمل جراحی و هرگونه اقدام درمانی دیگر برنامه ریزی نموده اید، حتماً درمانگر یا هر فرد مسئول را در جریان مصرف هالوپریدول و سایر داروهای مصرفی خود قرار دهید. زیرا ممکن است این دارو بر روی اثربخشی داروهای بیهوشی و بیحسی تاثیر بگذارد.
-پیش از خرید هر گونه داروی بدون نسخه، مکمل یا فرآورده ی گیاهی، حتماً داروساز را در جریان مصرف هالوپریدول قرار دهید.
-مصرف فرآورده های الکلی منجر به افزایش احتمال بروز عوارض جانبی هالوپریدول می گردد و به همین خاطر توصیه نمی‌شود.
-استعمال سیگار و دخانیات می‌تواند بر روی مقدار هالوپریدول در بدن شما اثر بگذارد. با پزشک خود در مورد روش ترک مناسب در مدت درمان با این دارو مشورت نمایید.
-چنانچه مبتلا به دیابت می باشید،لازم است قند خون خود را به صورت منظم و روزانه چک نمایید.مصرف هالوپریدول می تواند بر روی سطح قند خون شما اثر بگذارد.
-در مدت درمان با این دارو از تغییر وضعیت ناگهانی خودداری نمایید. زیرا امکان افت فشار خون وضعیتی و احساس سرگیجه وجود دارد.
-در مدت درمان با هالوپریدو از مصرف داروهای سرکوب کننده ی سیستم ایمنی (مانند کورتیکواستروئیدها) خودداری نمایید.چنانچه نیاز به مصرف این داروها پیدا کردید، حتما۴ با پزشک متخصص مشورت نمایید.
-مصرف هالوپریدول ممکن است موجب افزایش درجه حرارت بدن گردد.در مدت درمان با این دارو از قرار گرفتن در محیط های گرم و پر ازدحام خودداری نمایید.
-آزمایشات بررسی عملکرد کبدی و شمارش سلول های خون را جهت بررسی روند درمان و پیشگیری از بروز عوارض جدی به صورت منظم انجام دهید.

عوارض ناخواسته ی هالوپریدول
-در صورت بروز سردرد با داروساز یا پزشک خود در مورد انتخاب داروی ضد درد مناسب مشورت نمایید.
-در صورت احساس سرگیجه و خواب‌آلودگی تا زمانی که اثر دارو با قی است، از رانندگی و کار با وسایلی که نیاز به احتیاط بیشتری دارند خودداری نمایید.
-چنانچه در ابتدای درمان هنگام برخاستن احساس سبکی سر و افت فشار نمودید، نگران نشوید. سعی کنید به آرامی تغییر وضعیت دهید. خصوصا وقتی دراز کشیده اید حتماً به آرامی بنشینید و پس از چند لحظه به آرامی از جای خود بلند شوید.
-در صورتی که با مشکلات گوارشی و سوءهاضمه مواجه شدید، با مصرف وعده های غذایی سبک و پرهیز از غذاهای پرچرب و ادویه می توانید این عوارض را کاهش دهید.
-در صورت بروز خشکی دهان می توانید از آدامس یا آبنبات های فاقد قند استفاده نمایید.
-در مدت درمان با هالوپریدول برخی از بیماران احساساتی مانند لرزش، بی‌قراری و حرکات غیر ارادی ماهیچه ها را تجربه می نمایند. چنانچه با این علائم مواجه شدید در اسرع وقت به پزشک خود مراجعه نمایید.
-در صورت تغییرات ناگهانی وزن، اختلال خواب، تغییرات رفتاری، گرفتگی بینی، تغییر در میل جنسی، افزایش سایز پستانها و یا ترشحات غیر طبیعی شیر از آنها، اختلالات قاعدگی، تپش قلب مشکل در دفع ادرار و لکه های قرمز پوستی حتماً با پزشک خود صحبت کنید.
-در صورت مشاهده ی علائم مشابه آنفولانزا مانند درد و گرفتگی عضلات، افزایش دمای بدن بیش از حد، گیجی، تپش قلب شدید و تعریق غیر طبیعی، سریعاً به پزشک مراجعه نمایید. زیرا این علائم می تواند ناشی از یک عارضه نادر اما بسیار مهم باشد.
به ویژه اگر مصرف کننده ی داروی لیتیوم همزمان با این دارو می باشید، حتماً به این علائم توجه بیشتری نمایید.
-حرکات غیر ارادی بدن و ماهیچه ها خصوصاً در ابتدای درمان با این دارو ممکن است مشاهده گردد و به تدریج کاهش می یابد. در موارد ادامه دار و شدید پزشک با تغییر دوز مصرف و اضافه نمودن داروهای دیگر به بهبود علائم کمک می نماید.
-علائمی مانند انقباض عضلات گردن و ناتوانی در بی حرکت ماندن و ناتوانی در شروع حرکت ماهیچه، کندی حرکات، لرزش، حرکات نامنظم و جهشی و سفتی عضلات از این دست عوارض می باشند.

اطلاعات تخصصی

موارد مصرف هالوپریدول

هالوپريدول در درمان علائم اختلالات حاد و مزمن سایکوتیک مانند اسكيزوفرني، حالات مانيك‌ و سایکوز ناشي از دارو مصرف مي‌شود. اين داور همچنين براي درمان مشكلات شديد رفتاري در كودكان و درمان سندرم Tourette مصرف شود.

مکانیسم اثر هالوپریدول

هالوپريدول اثر درماني خود را عمدتاً با انسداد گيرنده‌هاي دوپاميني اعمال مي‌نمايد. گيرنده‌هاي آلفا-آدرنرژيك و موسكاريني نيز توسط هالوپريدول تا حدودي مسدود مي‌شوند.

فارماکوکینتیک هالوپریدول

هالوپريدول از راه خوراكي تا حدود 60% جذب مي‌گردد. متابوليسم كبدي وسيعي داشته و حداكثر غلظت خوني آن 6-2 ساعت پس از مصرف خوراكي ايجاد مي‌گردد.نيمه عمر اين دارو از راه خوراكي 27-12، از راه عضلاني 25-17 ساعت و از راه وريدي 19-10 ساعت مي‌باشد. اين دارو به ميزان زيادي از راه كليه و مقداری نيز از راه صفرا دفع مي‌گردد.

منع مصرف هالوپریدول

اين دارو در موارد ضعف شديد و سمي CNS ناشي از مصرف دارو نبايد مصرف شود.

عوارض جانبی هالوپریدول

عوارض شایع (10%<):
سیستم اعصاب مرکزی: واکنش خارج هرمی، پارکینسونیسم
عوارض نسبتا شایع (%10-1):
سیستم اعصاب مرکزی: دیستونی (انقباض غیرعادی)، هایپرتونی، خواب آلودگی، آکاتیزیا (بی قراری حرکتی)، سردرد
گوارشی: یبوست، درد شکمی، خشکی دهان، ریزش غیر ارادی بزاق (سیالوره)
عصبی، عضلانی و اسکلتی: هایپرکینزی عضلات، لرزش، برادی کینزی (کندی حرکات)، آکینزی
چشمی: بحران اکولوژیریک (انحراف غیرارادی چشم به بالا)
سایر عوارض (درصد نامشخص):
سیستم اعصاب مرکزی: اضطراب، سرخوشی، لتارژی، علایم سایکوتیک (تشدید)، سرگیجه
پوستی: افزایش تعریق
غدد درون ریز و متابولیسم: افزایش قندخون، کاهش سدیم خون، افزایش میل جنسی، اختلالات قاعدگی
گوارشی: بی اشتهایی، اسهال، سوء هاضمه
ادراری تناسلی: احتقان پستان، ضعف جنسی، ترشح شیر
چشمی: آب مروارید، رتینوپاتی، اختلالات بینایی
تنفسی: افزایش عمق تنفس

تداخلات دارویی هالوپریدول

*مشخصات کلی تداخلات:
– سوبسترای CYP1A2
– سوبسترای CYP 2D6
– سوبسترای CYP3A4
– تشدید اثرات آنتی کولینرژیک
– تشدید اثرات تضعیف‌کننده CNS
– آنتاگونیست دوپامین
– تشدید اثرات اکستراپیرامیدال
– تشدید هیپرآمونمیا
– اثرات هیپر پرولاکتینمی (قوی)
– تشدید هیپودوپامینرژیک
– تشدید هیپوناترمی
– تشدید اثرات کاهنده فشارخون
– کاهش آستانه تشنج
– افزایش فاصله QT (شناخته‌شده)

تداخلات رده X (پرهیز):
آکلیدینیوم، آزلاستین (نازال)، بروموپرید، بروم پریدول، سیمتروپیوم، کانیواپتان، الوکسادولین، فکسینیدازول، فوزیدیک اسید (سیستمیک)، گلیکوپیرولات (استنشاق دهانی)، گلیکوپیرونیوم (موضعی)، ایدلالیزیب، ایپراتروپیوم (استنشاق دهانی)، لفامولین، لوسولپیرید، متوکلوپرامید، اورفنادرین، اوکساتومید، اوکسوممازین، پارالدهید، پیموزاید، پیریبدیل، پتاسیم کلراید، پوساکونازول، پتاسیم سیترات، روفناسین، ساکوئیناویر، سولپیرید، تالیدومید، تیوتروپیوم، اومکلیدینیوم

کاهش اثرات داروها توسط هالوپریدول:
مهارکننده‌های استیل کولین استراز، آمفتامین‌ها، داروهای ضد پارکینسون (آگونیست دوپامین)، پروکاینتیک، گوانتیدین، ایتوپراید، لوسولپیرید، نیتروگلیسیرین، پیریبدیل، کیناگولید، سکرتین، داروهای اختلال چرخه اوره

کاهش اثرات هالوپریدول توسط داروها:
مهارکننده‌های استیل کولین استراز، داروهای ضد پارکینسون (آگونیست دوپامین)، کابرگولین، کاربامازپین، القاکننده‌های CYP3A4 (متوسط و قوی)، دابرافنیب، دفراسیروکس، انزالوتامید، اردافتینیب، گلیکوپیرولات (سیستمیک)، لیتیم، میتوتان، پگ اینترفرون آلفا-2b، پیریبدیل، ساریلومب، سیلتوکسیمب، تنباکو (دود کردن)، توسیلیزومب

افزایش اثرات داروها توسط هالوپریدول:
الکل (اتیل)، آمیفاپپریدین، داروهای آنتی کولینرژیک، آزلاستین (نازال)، بلونانسرین، برکسانولون، بوپرنورفین، سیمتروپیوم، کلوزاپین، تضعیف‌کننده‌های CNS، دمپریدون، الوکسادولین، فلونیترازپام، فکسینیدازول، گلوکاگون، گلیکوپیرولات (استنشاق دهانی)، آیوهگزول، آیومپرول، آیوپامیدول، مکوئیتازین، متادون، متوتری‌مپرازین، متیل‌فنیدات، متی‌روسین، میرابگرون، آگونیست های اپیوئید، اورفنادرین، اکسی کدون، پارالدهید، پنتامیدین (سیستمیک)، پرهگزیلین، پتاسیم کلراید، پتاسیم سیترات، آنتی‌بیوتیک‌های کینولونی های طولانی کننده QT (با خطر متوسط)، راموسترون، روفناسین، مهارکننده‌های انتخابی باز جذب سروتونین، داروهای سروتونرژیک (با خطر بالا)، سولپیرید، سوورکسانت، تالیدومید، دیورتیک های تیازیدی و شبه تیازیدی، تیوتروپیوم، توپیرامات، زولپیدم

افزایش اثرات هالوپریدول توسط داروها:
آبیراترون استات، مهارکننده‌های استیل کولین استراز (مرکزی)، آکلیدینیوم، آلیزاپرید، آمیودارون، آمیسولپرید (خوراکی)، اپرپیتانت، آسوناپرویر، فرآورده‌های حاوی سم بوتولینوم، بریمونیدین (موضعی)، بروموپرید، بروم پریدول، کانابیدیول، ماری‌جوانا (شاهدانه)، کلرال بتائین، کلرمتیازول، کلرفنسین کاربامات، کلوبازام، کلوفازیمین، کانیواپتان، مهارکننده‌های CYP2D6 (متوسط و قوی)، مهارکننده‌های CYP3A4 (متوسط و قوی)، داکومیتینیب، دیوتترابنازین، دایمتیندن (موضعی)، دوکسیلامین، درونابینول، دوولیزیب، اردافتینیب، اسکتامین، فلوکستین، فلووکسامین، فوس اپرپیتانت، فوس نوتپیتانت، فوزیدیک اسید (سیستمیک)، گلیکوپیرونیوم (موضعی)، هوموکلرسیکلیزین، هیدروکسی‌زین، ایدلالیزیب، ایماتینیب، ایپراتروپیوم (استنشاق دهانی)، گیاه کاوا، لاروترکتینیب، لفامولین، لمبورکسانت، لیتیم، لوفکسیدین، لومفانترین، منیزیم سولفات، متوتری‌مپرازین، متیل‌فنیدات، متوکلوپرامید، متی‌روسین، میانسرین، میفپریستون، مینوسیکلین (سیستمیک)، نابیلون، نوتپیتانت، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، اندانسترون، اوکساتومید، اوکسوممازین، پالبوسیکلیب، پانوبینوستات، پگ اینترفرون آلفا-2b، پرامپانل، پرهگزیلین، پیموزاید، پوساکونازول، پراملینتید، پرومتازین، داروهای طولانی کننده فاصله QT (با خطر متوسط – پرهیز)، داروهای طولانی کننده فاصله QT (با خطر متوسط – احتیاط)، ضدافسردگی‌های طولانی کننده QT (با خطر متوسط)، داروهای ضد سایکوز طولانی کننده QT (با خطر متوسط)، آنتی آریتمی های کلاس IA طولانی کننده QT (با بالاترین خطر)، آنتی آریتمی های کلاس IC طولانی کننده QT (با خطر متوسط)، آنتی آریتمی های کلاس III طولانی کننده QT (با بالاترین خطر)، مهارکننده‌های کیناز طولانی کننده QT (با خطر متوسط و با بالاترین خطر)، داروهای متفرقه طولانی کننده QT (با خطر متوسط و با بالاترین خطر)، مهارکننده‌های متوسط CYP3A4 طولانی کننده QT (با خطر متوسط)، روفینامید، ساکوئیناویر، داروهای سروتونرژیک (با خطر بالا)، سیمپرویر، سدیم اکسیبات، استریپنتول، تترابنازین، تتراهیدروکانابینول، تتراهیدروکانابینول وکانابیدیول، تری‌مپرازین، اومکلیدینیوم

تداخل با غذا:
ذکر نشده است.

هشدار ها هالوپریدول

1. دربيماري‌هاي قلبي-عروقي پاركينسون، صرع، حساسيت به هالوپريدول،‌ و احتباس ادرار بايد با احتياط فراوان مصرف شود.
2. بيماران مبتلا به تيروئيد سمي و نيز كودكان ، به واكنش‌هاي ديستونيك و آكاتزي ناشي از مصرف هالوپريدول حساستر مي‌باشند.

توصیه های دارویی هالوپریدول

1. اين دارو نبايد بيشتر يا كمتر از مقدار توصيه شده مصرف شود.
2. دوره درمان با دارو بايد كامل شود.براي حصول اثرات درماني ، ممكن است چند هفته زمان نياز باشد.
3. در صورت فراموش كردن يك نوبت مصرف دارو، به محض به‌ياد آوردن، آن نوبت بايد مصرف شود. نوبت‌هاي بعدي بايد مطابق رژيم درماني مصرف شوند. از دو برابر كردن مقدرا مصرف بايد خودداري شود.
4. قبل از مصرف دارو، ‌بايد با پزشك مشورت شود. توصيه مي‌شود مصرف دارو به تدريج قطع شود.
5. از مصرف فرآورده‌هاي حاوي الكل و ساير فراورده‌هاي مضعف CNS با اين دارو بايد خودداري گردد.
6. به دليل بروز سرگيجه يا خواب آلودگي ، هنگام رانندگي یا كار با ماشين‌آلاتي كه نياز به هوشياري دارند، بايد احتياط نمود.
7. به دليل بروز شوك حرارتي، هنگام ورزش يا در هواي گرم و هنگام حمام با آب داغ ، بايد احتياط نمود.
8. در صورت نياز به هرگونه عمل جراحي يا درمان اضطراري، پزشك بايد از مصرف دارو مطلع گردد.