فیبروم رحم یک عارضه شایع میان خانمهاست که زندگی عادی و زناشویی آنها را تحت تاثیر قرار میدهد. آگاهی از علائم فیبروم رحم باعث میشود که پیش از پیشرفت سریع بیماری به وجود آن پی ببریم.
فیبروم رحم چیست؟
فیبرومها تومورهای خوش خیمی هستند که میتواند هر جایی از رحم رشد کنند. این توپهای بافت فیبرینی به هنگامی که سلول عضله رحم دچار کجی و انحراف میشود و خودش چندین بار تشکیل بافت مجتمع میدهد. زنان ممکن است یک یا چند فیبروئید داشته باشند که میتواند درون حفره رحم، دیواره رحم و یا فقط در خارج از رحم رشد کنند. برخی از فیبروئیدها کوچک هستند در حالی که بعضی از آنها میتوانند به اندازه یک گریپ فروت یا هندوانه باشند. اگر همه علائم وجود داشته باشند، علائم فیبروم ممکن است شبیه به بیماریهای دیگری باشد که بر اندامهای زنانه اثر میگذارند. پزشکان میگویند که بین ۷۰ تا ۸۰ درصد زنان در اواخر دهه ۲۰، ۳۰ و ۴۰ زندگی فیبروم دارند اما تنها ۲۵ تا ۳۰ درصد همراه با علامت هستند. اگر متوجه هر یک از علائم زیر شدید، پزشکان توصیه میکنند که حتما به پزشک مراجعه کنید تا اگر فیبروم موجب آن شده باشد، مشخص شود.
خونریزی بیش از اندازه پریودی
معمولترین علامت فیبروم شامل قاعدگی سنگینتر از حد معمول است که بیشتر از همیشه یعنی ۷ روز یا بیشتر طول میکشد. سردار بولون متخصص زنان میگوید این خونریزی بیش از اندازه رحم با توجه به میزان خونریزی شدید در هر روز پریودی و چه مدت طول میکشد، تعیین میشود. دکتر بلون میگوید: یک خانم معمولی دارای فیبروم رحم ممکن است بیش از ۵ روز دوره قاعدگی خونریزی شدید باشد و تعداد زیادی تامپون یا نوار بهداشتی مصرف کند. در حالی که فیبروئید میتواند در هر جایی از رحم رشد کند، در مورد آنهایی که نزدیکتر به حفره رحم هستند این باور وجود دارد که باعث قاعدگی سنگین میشود. دکتر شانون لولین متخصص زنان گفت: حفره رحم با بافتی پوشیده شده که هر ماه برای یک دوره طبیعی قاعدگی فرو میریزد. وقتی که فیبروم دقیقا کنار رحم رشد میکند، احتمال دارد مقدار بافتی که در هر پریودی فرو میریزد افزایش یابد.
تیر کشیدن در زمانهای مختلف در طول یک ماه
اگر چه این مورد نادر است اما بعضی از زنان سوزش یا تیر کشیدن که مربوط به فیبروم است، احساس میکنند. وقتی فیبرومها خون زیادی به واسطه رشد بیش از اندازه خود تامین میکنند میتواند موجب دردی شبیه به حمله قلبی در رحم یا در جایی از رحم که فیبروم قرار گرفته شود. میشل لوترینگزهاوسن متخصص زنان و مدیر جراحی روباتیک میگوید: آنها به لحاظ هورمونی واکنش نشان میدهند بنابراین آن دردها ممکن است فقط زمانهایی مشخص از ماه باشند مثلا دقیقا قبل از زمانی که پریودی شروع میشود یعنی به هنگامی که سطح هورمونها در پایینترین سطح است.
خونریزی بین دورهها
خونریزی بین دورهها میتواند بوسیله فیبرومها ایجاد شود. از آنجایی که فیبرومها نزدیکتر به کانال آندومتر هستند میتوانند وارد کانال شوند و نه تنها با خونریزی شدید ارتباط دارند بلکه حتی باعث خونریزی میان دورهها هم میشوند.
درد لگن و فشار
دکتر میلر گفت: اگر فیبروم رحم در عضله رحم رشد کند یا خارج از رحم باشد، علائم فیبروم رحم میتواند درد لگن، قاعدگی دردناک، درد حین رابطه جنسی باشد. این فیبرومها میتواند کاملا بزرگ شوند و روی اندامهای دیگر فشار آورند که موجب میشود خانمها قبل از اینکه فیبرومها شناسایی شوند گاهی اوقات احساس فشار کنند. دکتر لولین توماسو میگوید: بیماران متوجه حس سنگینی در لگن یا حس وجود یک توده در ناحیهای که فیبروم وجود دارد، میشوند. گاهی اوقات افراد باردار به نظر میرسند یا ممکن است فیبرومشان را از طریق دیواره شکم حس کنند.
افزایش دفعات ادرار
اگر فیبروم در حال فشار روی مثانه باشد میتواند موجب افزایش دفعات ادرار شود. زنانی که نصفه شب ادرار دارند، مرتبا ادرار دارند اما با حجم کم یا موقع ادرار کردن مشکل دارند ممکن است فیبروم داشته باشند. فیبرومها همچنین میتوانند فشاری را به حالبها، یعنی لولههایی که ادرار را از کلیهها به مثانه حمل میکنند، بیفزایند و باعث ایجاد وضعیتی به نام هیدرونفروز شوند. دکتر میلر گفت: وقتی که فیبرومهای بسیار بزرگ هستند میتوانند روی لولههایی که ادرار را از کلیه به مثانه میبرند فشار آورند و در واقع باعث بزرگ شدن کلیه شوند.
مشکل گوارشی
دکتر لولین توماسو میگوید: اگر فیبرومهای خیلی بزرگ باشند میتوانند باعث فشرده کردن روده شوند که منجر به مشکلاتی در حرکات روده میشود. زنانی که فیبروم رحم دارند ممکن است دچار یبوست یا نفخ شوند.
احتمال ناباروی یا افزایش سقط جنین بر اثر فیبروم رحم
دکتر میلر میگوید: دشوار بودن حاملگی میتواند یکی از علائم فیبروم باشد که باید به آن توجه کرد، بخصوص اگر فیروم در اندومتر قرار گرفته باشد (پوشش داخلی رحم) یعنی همانجایی که بچه رشد میکند. فیبرومهایی که خارج از حفره رحم رشد میکنند میتوانند منجر به سقط جنین و پایین آمدن نرخ بارداری شوند. دکتر لاهلین توماسو گفت: زناین که مبتلا به مشکلات باروری هستند ممکن است فیبرومهایی خارج از حفره رحم داشته باشند.
کم خونی بر اثر فیبروم رحم
کم خونی، کمبود گلبولهای قرمز خون است که در زنانی که فیبروم دارند به دلیل از دست دادن مقدار زیادی خون به هنگام پریودی، به وجود میآید. در تعداد زیادی از بیماران مقدار خونریزی آنقدر زیاد است که ممکن است منجر به کم خونی شود.
فیبروم رحم چگونه درمان میشود
دکتر لولین توماسو میگوید: درمان فیبروم رحم بسته به علائم فیبروم متفاوت است. کسانی که بدون علامت هستند ممکن است نیازی به درمان نداشته باشند. اگر در زنان علائمی وجود داشته باشد، بخصوص کم خونی یا هیدرونفروز، ممکن است این بیماران است نیاز به درمان داشته باشند. پزشکان میگویند لازم است که قبل از اقدام به درمان درمورد برنامه ریزی خانمها برای بارداری در آینده بپرسند. دکتر توماسو میگوید اگر میخواهید بارداری خود را حفظ کنید پس باید در مورد فیبرومها یا کوچک کردن فیبرومها بدون اینکه کل رحم تحت تاثیر قرار بگیرد، فکر کنیم. فیبرومها را میتوان از طریق عمل جراحی که میومکتومی نامیده میشود برداشت این عمل جراحی استاندارد برای زنانی است که میخواهند در آینده باردار شوند. پزشکان از سونوگرافی متمرکز شده برای آمبولیزاسیون عروق رحم که تامین خون به فیبروم را مسدود میکند، استفاده میکنند بنابراین فیبروم به تدریج کوچک میشود یا از لاپاروسکوپی برای کوچک کردن فیبروم استفاده میشود تا تومورها فشرده و کوچک شوند اما به طور کامل آنها را ریشه کن نمیکنند. درمانهای دارویی شامل مصرف پروژسترون و استروژن همراه با قرصهای کنترل بارداری بطور مرتب یا استفاده از پروژسترون به تنهایی به شکل قرص یا استفاده از IUD است. اگر خانمها به حد کافی بچه داشته باشند و قصد بارداری مجدد در آینده را نداشته باشند، هیسترکتومی یک گزینه درمانی دیگر است. طی هیسترکتومی تخمدانها و رحم برداشته شده و تنها بخشی از دهانه رحم باقی میماند. کسانی که این جراحی را انجام میدهند دیگر خونریزی و عادت ماهیانه نخواهند داشت و توانایی فرزند آوری را از دست خواهند داد.
ترجمه و تالیف اختصاصی توسط داروباکس
منبع: ریدرز دایجست